Ne şans ki, beyinlerimiz zamanı makul bir şekilde fark edebilmektedir. Böylece, bu sabah yaptığınız düzenli bir faaliyet ile aynı şeyi beş yıl önce yapmanız ve gelecekte bir zamanda yapmayı hayal etmeniz arasında ayrım yapabilirsiniz. NLP bize düşünme süreçlerine ilişkin bir yapı sağlayarak, zamanın içgüdüsel olarak farkında olmamızı sağlayan gerçek nörolojik farklılıkları tanımamıza yardımcı olabilir. Örneğin geçmiş ve şimdiki benzer olaylan ya da deneyimleri hayal ederek, temsil sistemleri (görmek, duymak, hissetmek) ve alt temsil sistemlerindeki (‘görüntü’ kontrastı ve parlaklığı, ses tonu, vb.) farklılıkları saptayabilirsiniz. Buna, daha önce gördüğümüz gibi zamanı betimlerken solda veya sağda, önde veya arkada olabilen görüntünün yeri de dahildir. Her düşüncede, sadece deneyimi değil, zaman boyutunu da betimleriz. Tabii farklılıklar çok ince olabilir; bazen bir şeyi gerçekten yapıp yapmadığımızdan, ya da onu sadece net Başkalarının Stratejilerini Anlamak bir şekilde hayal edi
Bazı insanlar şeyleri ortak yönlerine göre sınıflandırırken, bazılan ise farklılıklan dikkate alırlar. Bir insan örneğin bir ortak eğilim yakalarken, diğerinin dikkatini belki de bir istisna çekecektir. ‘Uyum’u temel alan bir insan genelleme yapma eğilimindedir. ‘Uyumsuz’ bir insan ise genellikle özgül yanlar üzerinde yoğunlaşır. Bir insanla anlaşamadığınız durumlarda, bunun nedeni dünyaya bakışınızdaki bu temel farklılık olabilir. Bu meta programların neyi amaçladıklarını bilmezseniz, bir insanı çok kolay cahil, kavgacı, olumsuz veya önemsiz aynntılara takılan biri olarak defterinizden silebilirsiniz. Aslında böyle bir durumda karşılaştığınız şey, dünyayı temsil etmenin, muhtemelen sizinki kadar geçerli ve benzersiz, yine sizinki kadar zengin olan başka bir yol, başka bir algı haritasıdır.
DERLEYEN... (EDİTÖR) İletişim:[email protected]
Hepimiz hazzı arttırmaya, acıyı azaltmaya çalışacak biçimde davranırız. Bunlara ilişkin algılamalarımız kuşkusuz farklıdır; birinin tiksindiği bir şeyden diğeri zevk alabilir. Ama bazıları istedikleri şeylere yönelik hareket etme konusunda daha büyük bir eğilime sahipken, bazılarının istemedikleri şeylerden uzaklaşma yönünde hareket etmeleri daha fazla mümkündür. Olumlu motivasyon daha güçlü olmaya eğilimli olsa da, her ‘dürtü’ son derece motive edici olabilir ve benzer sonuçlar getirebilir. Biri ne istediğini, diğeri ne istemediğini açıklar. Biri işe gitmek için davranmazsa kötü şeyler olacağından korktuğu için sonunda yataktan çıkar, diğeri günün getireceği keyif verici ama zararsız bir şeyle motive olmuş olarak yataktan çıkar. Biri emekliliğini parasal bağımlılık ve yalnızlık korkularından kaçınacak şekilde planlarken, benzer bir iş ve aile koşullarına sahip bir diğeri emekliliğin vaat ettiği yeni keyifleri iple çeker. Biri ‘eğer şöyle yapmazsan...’ temelinde davranı
Şimdi duyusal farklılıkların bilincinde olarak, yöneticilikle ilgili farklı durumlardaki uyuşmayan düşünme tercihlerine ilişkin örnekler hatırlıyor olabilirsiniz. Sizin için açık olan bir şey, amirinizi ya da bir yöneticiyi ikna etmeye çalışırken aynı açıklıkta olmayabilir. Bu durumda hayal kırıklığına uğramanın tipik tepkisi, ‘Meseleyi göremiyor’, ‘Dinler gibi görünmüyor,’ ya da ‘Departmanımın ne hissettiğini kavrayamıyor' gibi tepkiler olabilir. Özenle hazırlanmış bir rapor, iletişimin bu basit ilkesinden ve nörolojik gerçekten haberdar değilseniz, kısa sürede çöpe atılabilir. Sinestetik olarak düşünebilme, yani farklı temsil sistemleri arasında kolayca gidip gelme becerisini kazanmak biraz zaman alabilir. Bu arada, öteki insanla uyuşan ve uyumlu ilişkiyi güçlendiren bir tarzda davranmak başarılı iletişim sonuçları doğuracaktır. Bir diğer ödül de, daha uzun süreli daha iyi ilişkilerdir. Böyle bir davranış benimseyerek ve duyusal becerilerinizi artırarak, kendi düşünme güçleriniz
Şimdi kendinizin ve sık sık iletişim kurduğunuz diğer insanların düşünme tercihini tanıyabilecek duruma gelmiş olmalısınız. Bu her yönetici açısından çok değerli bir yetenektir. Uyumlu ilişki ilkesini ve dört aşamalı başarı çevriminde karşılaştığımız esnekliği kullanarak, davranışınızı başarılı iletişimdeki isabet oranınızı artırmak üzere ayarlayabileceksiniz.
Farklı tercihlere sahip insanların karşılaştığı zorluklan düşünün. Özenle seçilmiş sözcükler ve iyi ifade edilmiş sözlü argümanlar aracılığıyla görsel bir insanla iletişim kurmaya çalışmanız halinde, istediğiniz etkiyi elde etmeniz pek mümkün değildir. Ama iyi seçilmiş birkaç görsel örnek, hatta bir fikir vermek için bir karton üzerine yapılan birkaç çiziktirme bile harikalar yaratabilir. Sözcüklerinizin görsel yaklaşımı desteklemesi gerekecektir, bu yüzden, hakkında konuştuğunuz şeyi görmelerini kolaylaştıran görsel bir anlatıma başvurmanız gerekebilir. Görsel bir insan olan iş arkadaşınızı rahatlata
Her iletişime doğru bir yatırım olarak bir ya da birkaç sonuç ve bir yapı atfetme konusunda rutin bir uygulama geliştirin.
Kendinize şunları sorun:
• Ne gerçekleştirmek istiyorum?
• Çatışan sonuçlar var mı?
• Mesajımı iletmenin en iyi yolu ne?
• Uyumlu ilişkiyi nasıl gerçekleştirebilir ve sürdürebilirim?
• İletmek için en iyi kişi ben miyim?
• Karşımdakiler bunu nasıl algılarlar?
Bu rutin, önemli bir konuşma ya da yazılı bir sunuma olduğu kadar en zararsız rastlantısal iletişimlere de uygulanabilir. Gerçekten gerekli olmayan kısa bir telefon görüşmesi yapmak, anlaşılmayacak, hatta okunmayacak zekice bir rapor yazmaktan daha anlamlı değildir, yine de alışkanlık
Yanlış ya da yanlış yönlendirilmiş olduğunu düşündüğümüz davranışlara ilişkin olumlu bir nedeni anlamakta zorluk çekeriz. Ama bu, başkalarının davranışlarına yön veren farklı algı haritalarını anlayamamak demektir. Bir davranış bizim neyin doğru ya da anlamlı olduğuna ilişkin haritamıza uyarsa ‘olumlu’ ve anlamlıdır. Bir terörist ya da adi suçlunun bile, davranışı için, kendisince olumlu anlam ifade eden bir neden göstermemesine çok ender rastlanır.
Her türlü durumda, görünüşte garip olan davranışlar, sonunda bizim o zaman fark etmediğimiz bir niyeti açığa vurur. Örneğin, ilgi çekme ya da tanınma arzusu, ilgi çekmek için hemen her şeyi yapabilen çocuklarda daha belirgin olmasına rağmen, açıklanamaz denen bu tür davranışların nedenidir çoğu kez. Çok az insan ifade ettiği hedeflerinde bir hastalığa yer verir, ama milyonlarca insanın davranışı bir rahatsızlıkla ilintili davranışın doğrudan ya da dolaylı sonuçlarının etkisi altında olabilir. Bazı durumlarda, yalnız b