NLP'de tekrar tekrar karşımıza çıkan bilinçsiz yeterlilik düşüncesi, kişisel etkinliğin anahtarlarından biridir. Arkadaşlarınıza ve ailenize hangi alanda çok iyi olduğunuzu sorun. Büyük olasılıkla, onların söyledikleri beceriler veya yeteneklerinizin çok iyi olduğunu hiç düşünmemişsinizdir ve bunları nasıl becerebildiğinizi de tam olarak açıklayamazsınız. En iyi yaptığımız şeyler bilinçli olarak uğraşmadan yaptığımız şeylerdir; bu basan kuşkusuz doğal olduğunu düşündüğümüz beceri ve yeteneklerle ilgilidir. O zaman genel hedefiniz, listelediğiniz hedeflerinizin olabildiğince çoğunu bu ‘düşünmeksizin’ kategorisine almak olmalıdır. Bu tür sonuçlan (hazırlıksız bir konuşma yapmak, zamanı iyi kullanmak, zor insanları idare etmek, vb.) kolayca gerçekleştiren meslektaşlarınızı düşünüyor olabilirsiniz. Ama emin olabilirsiniz ki, onların beyinlerinde özel bir madde yoktur. Onların yaptıkları, sadece, bu görev ve becerileri, sizin de yaşamın başka alanlarında yaptığınız gibi, bilinçsiz yete
İş ya da genel olarak yaşam hakkında, örneğin iyimser olmak gibi genel bir yaklaşım, bir üst düzey makro stratejinin ya da meta programın bir örneğidir. Meta sözcüğü Yunanca'dan gelmekte; ötesi, üstü ya da farklı bir düzeyde anlamını taşımaktadır. Meta programlar, patrondan gelen bir yorumu nasıl değerlendirdiğiniz, bir mektubu nasıl kaleme aldığınız ya da zamanınızı nasıl geçirdiğiniz gibi, alt düzey davranışın büyük parçalarını içermeye eğilimlidir. Hepimiz, deneyimimizi otomatik olarak süzgeçten geçiren ve tüm davranışımızı yöneten, oturmuş (değişmesi zor) zihinsel programlara sahibizdir. Huy ve davranışın kişiden kişiye çarpıcı farklılıklar göstermesinin nedeni de bu tür zihinsel programlardır. Meta programlar ‘içeriksiz’ olarak tanımlanır; aylık hesaplarla mı, yoksa Freda'nın doğum günü ya da bir bowling turnuvasıyla mı ilgili olduğumuzun bir önemi yoktur. Söz konusu durum ya da olay ne olursa olsun, deneyimimizi oturmuş kişisel kalıplarımıza göre süzeriz. Bu
Eleştirel bir yönetici için büyüleyici olabilecek başka bir şey de, bir insanın bir halden diğerine geçerken sergilediği farklı fizyolojiyi gözlemlemektir. Örneğin vücudun duruşu ve ses tonu, insanın ruh haline göre bir anda değişebilir. Bu, yeni beceriler sergilemeye başlarken yaratıcı, gerçekçi ya da düzenlemede iyi olmadıklarını düşünen insanlar için bir dışa yansıtma durumu olabilir. Bu modeli evde ve bir dereceye kadar işte uyarlayabilir, örneğin, evde farklı odalar ya da koltuklar kullanabilirsiniz. Ama şu önemli NLP ilkelerine uymanızı özellikle tavsiye ederim:
• Her hal için, tıpkı oturduğunuzda sizi rahatlatan, sevdiğiniz bir koltuk gibi, hemen bütünleşebileceğiniz ve zamanla bu bütünleşmeyi güçlendireceğiniz, tercihen somut, fiziksel bir demirleme yerine sahip olun.
• Bir halden çıkmadan diğerine girmeyin (ayrı yerler kullanmanın bir başka nedeni). Aksi halde, bir hali diğerine yanınızda götü
Eleştirel bir yönetici için büyüleyici olabilecek başka bir şey de, bir insanın bir halden diğerine geçerken sergilediği farklı fizyolojiyi gözlemlemektir. Örneğin vücudun duruşu ve ses tonu, insanın ruh haline göre bir anda değişebilir. Bu, yeni beceriler sergilemeye başlarken yaratıcı, gerçekçi ya da düzenlemede iyi olmadıklarını düşünen insanlar için bir dışa yansıtma durumu olabilir. Bu modeli evde ve bir dereceye kadar işte uyarlayabilir, örneğin, evde farklı odalar ya da koltuklar kullanabilirsiniz. Ama şu önemli NLP ilkelerine uymanızı özellikle tavsiye ederim:
• Her hal için, tıpkı oturduğunuzda sizi rahatlatan, sevdiğiniz bir koltuk gibi, hemen bütünleşebileceğiniz ve zamanla bu bütünleşmeyi güçlendireceğiniz, tercihen somut, fiziksel bir demirleme yerine sahip olun.
• Bir halden çıkmadan diğerine girmeyin (ayrı yerler kullanmanın bir başka nedeni). Aksi halde, bir hali diğerine yanınızda götü
Şimdi kendinizin ve sık sık iletişim kurduğunuz diğer insanların düşünme tercihini tanıyabilecek duruma gelmiş olmalısınız. Bu her yönetici açısından çok değerli bir yetenektir. Uyumlu ilişki ilkesini ve dört aşamalı başarı çevriminde karşılaştığımız esnekliği kullanarak, davranışınızı başarılı iletişimdeki isabet oranınızı artırmak üzere ayarlayabileceksiniz.
Farklı tercihlere sahip insanların karşılaştığı zorluklan düşünün. Özenle seçilmiş sözcükler ve iyi ifade edilmiş sözlü argümanlar aracılığıyla görsel bir insanla iletişim kurmaya çalışmanız halinde, istediğiniz etkiyi elde etmeniz pek mümkün değildir. Ama iyi seçilmiş birkaç görsel örnek, hatta bir fikir vermek için bir karton üzerine yapılan birkaç çiziktirme bile harikalar yaratabilir. Sözcüklerinizin görsel yaklaşımı desteklemesi gerekecektir, bu yüzden, hakkında konuştuğunuz şeyi görmelerini kolaylaştıran görsel bir anlatıma başvurmanız gerekebilir. Görsel bir insan olan iş arkadaşınızı rahatlata
Burun deliklerinizi düşünmemeye çalışın. Dürüst olun: Düşünmemek için önce düşünmek zorundasınız. Zira beyin sadece olumlu düşüncelerle başa çıkabilir. Patronunuzu, bedenine küçük gelen sapsarı bir kazak içinde zihninizde canlandırmadan (bu örnekte, görmeden) o şekilde hayal etmemeye çalışmanız insani olarak olanaksızdır. Bu imajı hayal etmemek için ne kadar çok uğraşırsanız, zihniniz bu imajla o kadar çok meşgul olacaktır. Bu yüzden, evinizin elinizden gitmemesi şeklinde bir hedef belirlemektense, hedefinizi olumlu hale getirin, kalan borçlarınızı ödeyerek ipoteği kaldırtmayı ya da doğru yönde daha küçük olumlu bir adım atmayı düşünün. İşteki hedeflerinizin, yangın söndürme ve kılpayı kurtulma önlemleri gibi şeyleri andırması gerekmez. Beyninize olumlu, güçlendirici çağrışımlar yaptırmak için olumlu bir kipe geçin. DERLEYEN... (EDİTÖR) İletişim:[email protected]
Yanlış ya da yanlış yönlendirilmiş olduğunu düşündüğümüz davranışlara ilişkin olumlu bir nedeni anlamakta zorluk çekeriz. Ama bu, başkalarının davranışlarına yön veren farklı algı haritalarını anlayamamak demektir. Bir davranış bizim neyin doğru ya da anlamlı olduğuna ilişkin haritamıza uyarsa ‘olumlu’ ve anlamlıdır. Bir terörist ya da adi suçlunun bile, davranışı için, kendisince olumlu anlam ifade eden bir neden göstermemesine çok ender rastlanır.
Her türlü durumda, görünüşte garip olan davranışlar, sonunda bizim o zaman fark etmediğimiz bir niyeti açığa vurur. Örneğin, ilgi çekme ya da tanınma arzusu, ilgi çekmek için hemen her şeyi yapabilen çocuklarda daha belirgin olmasına rağmen, açıklanamaz denen bu tür davranışların nedenidir çoğu kez. Çok az insan ifade ettiği hedeflerinde bir hastalığa yer verir, ama milyonlarca insanın davranışı bir rahatsızlıkla ilintili davranışın doğrudan ya da dolaylı sonuçlarının etkisi altında olabilir. Bazı durumlarda, yalnız b